Op het nationale kantoor van Gabriela in Manilla is het een drukte van jewelste! Een onophoudelijk komen en gaan van mensen! Vrijwilligers waaien voorbij, leden van lokale afdelingen komen goedendag zeggen of nemen deel aan een vergadering.
Er zijn ook medewerkers van het nationale kantoor die vertrekken voor een missie ten velde. Laatst nog zijn ze samen met de Gabriela Women's Party (GWP) naar het dorpje Rodriguez (in de provincie Rizal) gegaan. Daar worden inwoners elders gehuisvest nadat ze door de Staat uit hun huizen werden gezet. Die Staat gooit woningen tegen de vlakte om zijn eigen infrastructuur uit te breiden of om privé-instanties toe laten op die plek iets nieuws op te trekken.
Bedoeling van het bezoek was om de leefomstandigheden van de bewoners na te gaan en om ze ook eens samen te brengen en de toestand te bespreken. Terwijl de vrouwen thuis werden bevraagd door Gabriela, informeerden leden van de GWP anderen over hun rechten inzake huisvesting, rechten die de Staat rijkelijk aan zijn laars lapt! Tijdens dit rondetafelgesprek kon iedereen vertellen over zijn problemen en hoe ze proberen die op te lossen. Hieronder zetten we de resultaten van deze “fact-finding mission” op een rijtje.
Eerst en vooral is er de afstand tussen de oude en de nieuwe woningen. De bewoners van San Juan (en andere families uit de omgeving van Manilla) werden naar een andere provincie verkast. Het gaat weliswaar om de naburige provincie, maar naar de hoofdstad gaan, is een hele onderneming! En dat betekent jobverlies. Mensen verliezen immers hun baan omdat de afstand gewoon te groot is geworden. De jeepneys komen niet tot hier. Je moet al een heel eind stappen voor je aan een opstapplaats komt. Je hebt dan twee opties: of je zoekt een job dichter bij huis – soms zijn die wel te vinden, maar dan gaat het veelal om klusjes die nog minder betalen dan vroeger -, of alleen de echtgenoot blijft werken; en dat betekent dan weer minder geld in het laatje. Die echtgenoot blijft dan ook tijdens de week in de stad en komt in het weekend naar huis, of dan toch sommige weekends. Volgens de vrouwen zijn er ook van de 10 koppels, 7 waarvan de man vreemdgaat, omdat die iemand anders heeft gevonden in de stad.
Ten tweede zijn er de huizen. 35m² voor een heel gezin. Doorgaans worden die bewoond door 4 of meer mensen. De kwaliteit van de huizen is ook slecht. Een man die er mee helpen bouwen heeft, wist ons te vertellen dat de werkmannen te weinig cement gebruikten, dat de muren dus niet stevig zijn (er zijn woningen die nog maar een paar maand oud zijn en al scheuren vertonen) en dat de daken nauwelijks dikker zijn dan een stuk blik. Binnen is er een WC en een kraantje. Volgens het onderzoek van Gabriela werd het water ook niet meteen aangesloten. Net als de elektriciteit. Water en elektriciteit zijn ook heel duur. Daar moet je dan nog eens de prijs van de woning bij tellen. Want, de Staat zorgt dan wel voor een nieuwe woning, de bewoners moeten die wel zelf betalen. De meesten zijn dan ook nog geen eigenaar van hun woning. Ze hebben 30 jaar de tijd om die te kopen. Ondertussen betalen ze elke maand huur en op die manier “accumuleren” ze geld om het huis later te betalen. Die maandelijkse huur is de eerste jaren een vast en laag bedrag, maar later stijgt dat wel.
Tijdens deze fact-finding mission hebben we bewoners ontmoet die nauwelijks een maand eerder waren aangekomen. In principe zullen ze er de rest van hun leven doorbrengen. Momenteel wonen ze op een bouwwerf. De wijken zijn nog helemaal niet klaar. Er zijn nog nieuwe sites in opbouw. De Staat en zijn onrechtvaardige uitzettingsbeleid blijven dus brokken maken...